Vỡi mối lần mua đồ dù có giá trị bao nhiều ở Đài Loan, nếu bạn may mắn, bạn sẽ có thể trúng gần 7 tỷ tiền Việt Nam hoặc thấp hơn. Đó là chuyện có thật ở Đài Loan. Và càng thú vị hơn khi biết được ý nghĩa của những tờ hóa đơn mua hàng liên quan đến chuyện đóng thuế ở đất nước Đài Loan.

1. Sự bí hiểm với những tờ hóa đơn ở Đài Loan

Trong thời gian đầu sống ở Đài Loan, mỗi lần đi ăn uống hay mua đồ rất nhỏ thôi thì đa số các nơi đều đưa cho mình tờ giấy hóa đơn nhỏ, mình tò mò ở chỗ tại sao người dân ở đây, không ai vứt bỏ hóa đơn đi và mình còn tận mắt thấy nhiều người gom lại bỏ trong túi nhỏ, hộp nhỏ? Trông rất kì lạ…

Đi trên đường phố, mình thỉnh thoảng trông thấy các thùng kêu gọi đóng góp từ thiện (Donation), chuyện sẽ rất bình thường nếu trong thùng là tiền giấy các loại chứ không phải là những tờ hóa đơn nhỏ?! …. Trông giống thùng rác hơn …

Hiếm khi gặp người khó khăn xin sự giúp đỡ, nên cũng tò mò nhìn theo họ, và càng tò mò hơn nữa khi cho dù mọi người không cho họ tiền mà cho họ những tờ hóa đơn nhỏ mới nhận được khi mua chai nước suối thì họ cũng cám ơn và giữ lại … Có người khó khăn chỉ đứng trước xin hỏi mình có cần giữ hóa đơn không, nếu không thì cho họ xin. Rốt cuộc là có chuyện gì với những tờ hóa đơn?

2. Xổ số tiền tỷ từ những tờ hóa đơn nhỏ

Tôi giữ lại hóa đơn và khám phá ra tại sao người dân ai cũng giữ những tờ hóa đơn đấy.

Trên mỗi tờ hóa đơn, có in dòng số, đó chính là những con số được dùng cho xổ số của chính phủ. Ở đây người ta gọi đó là Taiwan receipt lottery (統一發票).

Cứ mỗi hai tháng một lần (tháng 1,3,5,7,9,11) , vào ngày 25, những chuỗi số gồm 8 con số sẽ được rút ngẫu nhiên và thông báo trên trang http://invoice.etax.nat.gov.tw/

Tổng cộng gồm có 9 giải. Trong đó giải đặc biệt có giá trị 10 triệu tiền Đài, tương ứng với 6,8 tỷ tiền Việt Nam khi trùng đúng hết 8 con số. Giải thấp nhất giá trị 200 tiền Đài tương ứng 140 ngàn tiền Việt khi có 3 số cuối trùng với 4 dãy 3 con số được thông báo.

Nếu bạn trúng một trong các giải, bạn có thể tới ngân hàng, bưu điện hay cục thuế ở đây để đổi giải thưởng tiền mặt. Dĩ nhiên là sẽ có thuế cho giải lớn hơn 1000 tiền đài.

3. Nguồn gốc Xổ số hóa đơn, giải pháp cho việc khuyến khích đóng thuế

Xố số hóa đơn (Taiwan receipt lottery – 統一發票), chương trình xổ số hai tháng một lần (được thực hiện để thúc đẩy việc báo và đóng thuế hợp pháp bằng cách khuyến khích người dân mua hàng ở những nơi có đóng thuế hợp pháp.

Giải pháp này là ý tưởng của bộ trưởng tài chính Hsien-qun (任顯群) được thực hiện vào năm 1951. Kết quả trong năm đầu tiên thực hiện, Bộ tài chính thu được 51 triệu tiền Đài (1,6 triệu USD), tăng 75% so với 29 triệu tiền Đài (900 ngàn USD) thu năm 1950.

Vào năm 2011, kỉ niệm 60 năm xố số hóa đơn, giá trị cao nhất từ 2 triệu tiền Đài (63.000 USD) tăng lên 10 triệu tiền Đài (342.000 USD)

4. Sự sáng tạo trong việc đóng thuế

Suy nghĩ tới Việt nam, người dân bỏ tiền ra để chơi vé số hằng ngày cực kì tốn kém tiền bạc với giấc mơ giàu mà không cần/muốn/được làm việc, trong khi đó đang phung phí tiền bạc làm giàu cho những công ty xổ số. Trong khi việc báo cáo và đóng thuế cho nhà nước với mục đích “cao thượng” là quay lại góp phần hỗ trợ người dân phát triển là một nhiệm vụ nặng nề, phải bắt ép, thúc ép, né tránh, truy soát. Và một điều nữa là không … thú vị, sáng tạo như ở Đài Loan.

Đài Loan rất sáng tạo trong việc thuyết phục, khuyến khích người hiện nghĩa vụ và trách nhiệm của mình. Thú vị như việc xổ số hóa đơn khi người dân họ biết hóa đơn có thể giữ lại để trúng được tiền mặt nên họ sẽ luôn muốn nhận được hóa đơn khi bỏ tiền ra ăn, uống, hay mua tất cả đồ gì, nếu một công ty, cửa hàng không in ra hóa đơn cho họ, có nghĩa là nơi này “có thể” không đóng thuế cho nhà nước và người dân cũng không thích quay lại (vì nơi đó không đóng thuế và họ mất một xác suất trúng tiền) và sẽ tới ủng hộ những nơi có đưa họ hóa đơn. Mình rất thích từ “Ủng hộ”: Bản chất chủ yếu chính con người là lo cho mình, muốn được lợi cho mình, người dân tới nơi có hóa đơn chủ yếu họ nghĩ trước tiên là việc họ sẽ có khả năng trúng tiền mặt cho họ, nhưng gián tiếp đó là họ đang làm tăng khách hàng, doanh thu cho các công ty xuất hóa đơn là các công ty đóng thuế hợp pháp cho nhà nước, thế nên họ vừa có lợi, vừa được nói là “Ủng hộ” cho việc đóng thuế

Dù Việt nam giải phóng không sớm bằng Đài Loan và các nước khác, tuy nhiên không còn là “non trẻ”, lạc hậu để không tiếp thu và thực hiện những cải cách sáng tạo, văn mình và khoa học từ các nước khác.

5. Chốt

Việc xổ số hóa đơn dành cho bất kì ai ở Đài Loan, ngay cả người nước ngoài. Cho nên rất là bình thường với mọi người ở đây khi họ giữ lại tất cả các hóa đơn đến ngày 25 mỗi tháng lẻ để xem họ có may mắn trúng thưởng tiền mặt hay không. Cho nên nếu bạn tới đây du lịch, sống hoặc học tập, tại sao không thử vận may của mình bằng cách giữ lại hóa đơn để có cơ hội nhận tiền mặt với giá trị lên đến 7 tỷ đồng tiền Việt Nam.

Ngày 25 tháng 1 tới rồi, mình đang chuẩn bị đợi kết quả xổ số rồi đem xấp hóa đơn tháng 11,12 ra dò. Xem mình vận may trúng 7 tỷ không. hehe. Chắc không, vì trời muốn khuyến khích mình có tiền tự làm ra chứ không phải tiền từ trời cho haha.